Regelmatig, maar juist vandaag sta ik even stil bij de vraag waarom ik mijn werk als mediator met zoveel passie en liefde kan doen en wat maakt dat het mij zo veel voldoening geeft.
Dagelijks heb ik als Familiemediator met mensen te maken die een verlies te verwerken hebben. De aard van het verlies kan nog zo verschillend zijn, een ieder heeft een eigen manier te vinden om het verlies te aanvaarden en daarvoor is 1 aspect onvermijdelijk: rouw.
rouw (de; m)1 bedroefdheid, m.n. vanwege een sterfgeval2 rouwkledij: in de rouw zijn in het zwart gekleedrou·wen (rouwde, heeft gerouwd)1 berouwen2 droefheid voelen 3 in de rouw zijn
Bij een echtscheiding speelt het verlies van het toekomstbeeld, waar de verwachtingen en hoop op ‘altijd-samen’ plaats moet maken voor ‘nooit-meer-samen’.
Afscheid moeten nemen van de partner, waar je verwachtingsvol en gelukkig je leven mee ging delen, dealen met de boosheid en het verdriet van jezelf, je partner en dat van je kinderen nu dat niet heeft gebracht wat je ervan hoopte.
Afscheid van je schoonfamilie, waar je je zo mee verbonden wist, van de gezamenlijke vrienden, die zich ongemakkelijk voelen nu jullie geen stel meer zijn.
Families die verscheurd zijn geraakt door onderlinge conflicten, waarvan niemand meer snapt waar het nu eigenlijk om draait…broers en zussen die zich niet meer vrij voelen in hun contacten binnen de familie of elkaar zelfs niet meer spreken. Grootouders die hun kleinkinderen niet meer (mogen) zien. Kinderen die het contact met hun ouder(s) verbreken.
Verlies van het idee dat je als familie iets gezamenlijks hebt, een eenheid die elkaar door dik en dun steunt…..maar die je eigenlijk ook zo mist…
Ex-partners die na jaren nog steeds zo boos op elkaar zijn, dat ze elkaar en elkaars ouderschap bevechten. Kinderen die zich hierdoor niet vrij voelen om van zowel papa als mama te houden, of mogen genieten van het contact met de lieve nieuwe vriend van mama of vriendin van papa. Verlies van vertrouwen, vanzelfsprekendheid, veiligheid.
De huisarts, die zich zo vol overgave op haar patiënten richt, thuis een goede moeder wil zijn, een fijne partner voor haar man, die klaarstaat voor iedereen die hulp vraagt en dan ineens merkt dat alle energie op is, niets meer fijn is, alleen nog maar willen slapen….Verlies van het gevoel van…tja, waarvan…zichzelf?
Verlies komt behalve in de persoonlijke sfeer ook op andere gebieden voor: ontslagen worden, bestolen worden, verliezen binnen de sport, etc.
Elke verandering, dus ook bij een verlieservaring, vraagt om een nieuw en nog onbekend (toekomst)perspectief. Voor de meeste mensen roept dat een gevoel van onveiligheid op; we houden vast aan beelden en mensen omdat dat een gevoel van voorspelbaarheid en daarmee zekerheid geeft.
Daarbij komt dat we verlies ook vaak ervaren als een bijvangst van ons eigen ‘foute’ handelen: “Had ik maar…”. Het gevoel gefaald te hebben staat het aanvaarden van het verlies (als een gegeven dat bij het leven hoort) dan in de weg en leidt tot boosheid, verdriet, frustratie, etc.
De mensen die ik begeleid voelen zich zonder uitzondering kwetsbaar, soms zichtbaar, soms (nog) verborgen onder een harde buitenkant.
De emoties die hen overvallen zijn voor henzelf niet altijd even makkelijk te begrijpen en staan het contact met de ander veelal in de weg.
Zeker bij verstoorde partner- en familierelaties vallen alle zekerheden weg (verlies!) en lukt het niet (meer) om met elkaar in gesprek te gaan zonder dat dit ontaardt in nog meer boosheid, onbegrip en verwijten. Dit betekent uitstel van rouw.
Door mensen te helpen hun eigen gevoelens te snappen, erkenning te geven voor hun verdriet of boosheid, ontstaat er vaak weer ruimte voor begrip voor de ander(en). Erkennen dat het leven geen zekerheden biedt, dat er geen sprake is van moedwillig fout handelen, dat ‘shit happens’, inzien dat ook de ander zijn of haar eigen realiteit en perspectief heeft van waaruit gereageerd of gehandeld wordt, geeft vaak zoveel lucht en verzuchting. De barrière van persoonlijke kwetsing, verwarring, teleurstelling kan plaatsmaken voor aanvaarding en loslaten!
We weten allemaal uit de media waar dit soort leed toe kan leiden, persoonlijke schade die niet meer terug te draaien is en de toekomst voor altijd mede zal beïnvloeden.
Kinderen waarbij nare gebeurtenissen tot herinneringen worden die ze meenemen in hun groei naar volwassenheid en die daar hun weg in moeten vinden.
Mijn voldoening zit ‘m in het gegeven dat ik op mijn manier een bijdrage kan leveren aan het open zetten van de deur die leidt tot aanvaarding. Hiermee kan een eind komen aan de schade die, voor iedereen die erbij betrokken is, ontwrichtend werkt en als vanzelf leidt tot nog meer narigheid.
Op deze eerste dag van nationale rouw denk ik aan de nabestaanden van de mensen die in de MH-17 zaten. Wat moet het verschrikkelijk moeilijk zijn om zo afscheid te moeten nemen.
Wat hadden ze elkaar nog te vertellen? Wat moest er nog rechtgezet worden? Waar hebben ze spijt van?
Ik wens ze toe dat ze zichzelf geen verwijten maken. Ik wens ze toe dat ze kunnen aanvaarden dat het leven gaat zoals het gaat, dat ze uiteindelijk in deze berusting kunnen ‘loslaten’!